Tinh trùng ít và những điều nam giới cần biết ngay hôm nay

Tinh trùng ít là một trong những nguyên nhân gây ra vô sinh nam ở mức ngày càng gia tăng, vậy tinh trùng ít là như thế nào và làm sao để khắc phục là điều mà các đấng mày râu cần tìm hiểu ngay hôm nay.

Mức giới hạn cho phép để đánh giá tinh trùng của WHO 2009:

1-Định nghĩa:

Tinh trùng ít là tình trạng tinh dịch có chứa có chứa lượng tinh trùng thấp và thường gây ra tình trạng vô sinh ở nam giới. WHO  2009 đã tiêu chuẩn hóa “15 triệu tinh trùng/ml” như là ngưỡng cho số lượng tinh trùng bình thường hay khỏe mạnh. Thiếu tinh trùng thường kèm theo tình trạng dị dạng hình thái tinh trùng cao và tỷ lệ tinh trùng sống thấp (thuật ngữ y học gọi là tình trạng thiếu tinh trùng- chết- dị dạng).

Ngoài ra còn có một số thuật ngữ khác chỉ các tình trạng bệnh lý có liên quan tới tình trạng này là: không còn tinh trùng và sự vắng mặt hoàn toàn của tinh trùng trong mẫu tinh dịch, do một lỗi trong sản xuất tinh trùng hoặc tắc nghẽn vật lý. Nếu trong một số trường hợp, giảm số lượng tinh trùng do tắc nghẽn gây ra thì có thể điều trị bằng phẫu thuật.

2-Triệu chứng:

Thông thường không có dầu hiệu rõ ràng hoặc triệu chứng đặc hiệu cho tình trạng thiếu tinh trùng.  Dưới đây là một số dấu hiệu gợi ý cho bệnh lý thiếu tinh trùng:

• Ø Tinh dịch ít: Thể tích tinh dịch cho một lần xuất tinh bình thường là > 1,5 ml/ l xuất tinh. Nếu lượng tinh dịch nằm dưới mức này thì khả năng cao là không có tinh trùng hoặc số lượng tinh trùng rất ít.
• Ø Tinh dịch có màu sắc- mùi bất thường: Mùi đặc trưng của tinh dịch khi vừa ra ngoài là mùi tanh, màu sắc đồng nhất, màu xám trắng, đục (trắng ngà). Nếu tinh dịch loãng là ít hay không có tinh trùng. Nếu có các nguyên nhân tại chỗ như viêm nhiễm, u thì có thể làm thay đổi mùi và màu sắc tinh dịch. Nếu tinh dịch màu vàng là bị lẫn nước tiểu hoặc nhiễm khuẩn, nếu có màu hồng là lẫn máu. Tinh dịch có lần mủ hoặc máu, lúc đó sẽ giảm số lượng cũng như khả năng di chuyển của tinh trùng.
• Ø Tinh dịch đông đặc (độ nhớt tăng): Tinh dịch đông đặc cũng là một dấu hiệu báo thiếu tinh trùng. Thông thường sau khi xuất tinh, tinh dịch hơi nhờn dính, sau khoảng 10-30 phút tinh dịch sẽ hóa lỏng. Nếu sau 30 phút tinh dịch vẫn không hề thay đổi hoặc có hiện tượng đông đặc lại thì sẽ làm tinh trùng di chuyển chậm hoặc không thể di chuyển về phía trước được
• Ø Tinh dịch vón cục: Khi xuất tinh tinh dịch có những hạt trắng nhỏ như hạt cơm. Dấu hiệu này thường là biểu hiện của tình trạng viêm nhiễm ở tinh hoàn, ống dẫn tinh, hoặc túi tinh, Đây cũng là một nguyên nhân làm thiếu tinh trùng.
• Ø Các triệu chứng khác: không còn ham muốn tình dục, tinh hoàn bị sưng đau, rối laonj cương dương, xuất tinh sớm.

Dấu hiệu của thiếu tinh trùng thường không đặc hiệu hoặc không rõ ràng. Hiện nay, thường chẩn đoán thiếu tinh trùng được dựa trên phân tích tinh dịch thấy có số lượng thấp trong tinh dịch. Thiếu tinh trùng có thể là tình trạng tạm thời hoặc vĩnh viễn và khi đó dẫn đến hậu quả vô sinh.

3-Phân loại:

Có 3 mức thiếu tinh trùng:

• Giảm nhẹ: lượng tinh trùng từ 10-15 triệu/ml
• Giảm trung bình: lượng tinh trùng từ 5-10 triệu/ml
• Giảm nặng: lượng tinh trùng dưới 5 triệu/ ml

4-Nguyên nhân

a-Nguyên nhân trước tinh hoàn:

Có tương đối nhiều nguyên nhân, có thể kể đến một số nguyên nhân hay gặp sau:

• Rối loạn hormon do các nguyên nhân khác nhau: u tuyến yên, suy thượng thận.
• Thiếu LH đơn độc: tinh hoàn lốn nhưng tinh trùng rất ít, vú to. Xét
  nghiệm FSH bình thường nhưng LH và testosteron rất thấp.
• Thiếu FSH: tính sinh dục phụ bình thường và có tinh hoàn. Nồng độ LH
  và testosteron bình thường nhưng số lượng tinh trùng rất ít (không có tinh
  trùng hoặc tinh trùng rất ít). Nồng độ FSH rất thấp và điều trị bằng GnRH
  ngoại sinh không kết quả.
• Do khối u ở tuyến yên hoặc do tia xạ hay phẫu thuật làm tổn thương tuyến
  yên, dẫn đến làm giảm chức năng của tuyến sinh dục cũng như làm giảm tính
  sinh dục phụ. U tuyến yên vi thể hay đại thể có tàng prolactin sẽ làm giảm chế tiết testosteron, LH, FSH, dẫn đến rối loạn sinh tinh, vú to, bất lực và giảm nam tính.
• Do các bệnh lý toàn thân như bệnh gan, thận, sốt rét. Rối loạn chức năng gan: xơ gan làm teo tinh hoàn, bất lực, vú to, nồng độ testosteron giảm; LH, FSH, estrogen tăng. Điều trị GnRH có kết quả, vì vậy người ta cho rằng suy gan đã làm rối loạn chức năng trục dưới đồi – tuyên yên.

b-Nguyên nhân tại tinh hoàn:

• Ø Bất thường về NST (chiếm 6 % vô sinh nam):
• Hội chứng Klinefellter do thừa nhiễm sác thể kiểu 47 XXY, 48XXXY 48 XXYY, 49 XXXXY, 49 XXXYY hay kiểu khảm 46 Y/47 XXY là loại lưỡng tính giả nam, không có tinh trùng. Hình thái nam nghiêng về nữ, giảm nam tính và phát triển chậm. Tinh hoàn 2 bên nhỏ, mật độ cứng do xơ hóa hoặc thoái hóa kính, mào tinh hoàn bình thường, dương vật bình thường hoặc nhỏ. Lông mu hình tam giác kiểu nữ, vú to, không đau. Thân hình cao hơn so với cùng lứa tuổi hoặc người trong gia đình, thường dậy thì muộn, chậm phát triển trí tuệ, dễ đồng tính.
• Hội chứng XYY: tương đối hiếm, thể hình cao lốn quá cô, đa số các trường hợp có LH, testosteron bình thường, FSH thay đổi tùy theo mức thương tổn của tế bào mầm, thiếu tinh trùng hoặc không có tinh trùng. Bất thường về tâm thần, có xu hưóng chống đối xã hội.
• Hội chứng Noonan hay hội chứng Turner nam có kiểu NST thể khảm XO/XY vối nồng độ FSH, LH cao, giảm khả năng sinh sản, tinh hoàn thường lạc chỗ, sinh tinh giảm. Hình thái học giống như Turner: người thấp, cổ bành, xương trụ vẹo ngoài, vành tai thấp, có thể mắc bệnh tim mạch bẩm sinh.
• Ø Bất thường về cấu trúc mô học và vị trí:
• Teo tinh hoàn và thiếu tinh hoàn: hai tinh hoàn dính vói nhau làm một khối trong hố chậu. Mào tinh hoàn tách rời tinh hoàn do phát triển không hoàn chỉnh vế phôi thai học hoặc tinh hoàn nữ hóa vối NST 46 XY.
• Bất thường về vị trí: tinh hoàn ẩn hay lạc chỗ từ 2 tuổi trở lên làm rối loạn sản sinh tinh trùng do tinh hoàn không phát triển, tế bào mầm xơ hóa quanh ống tinh, ống tinh thoái hóa, tinh trùng non nhiều và không chịu được nhiệt độ cao quá 34°c.
• Ø Những bệnh lý gây rối loạn tuần hoàn tinh hoàn:
• Phẫu thuật làm xoắn ống tinh hoặc tổn thương động mạch tinh dẫn đến thiếu máu và teo tinh hoàn.
• Giãn tĩnh mạch thừng tinh: làm tăng nhiệt độ tinh hoàn, giảm lượng máu vào động mạch tinh hoàn do tăng áp lực tĩnh mạch và hiện tượng ngược dòng.
• Nang nưóc màng tinh (hydrocele) cơ chế giống giãn tĩnh mạch thừng tinh.
• Tự miễn dịch kháng lại tinh trùng.
• Tinh dịch thiếu các chất nuôi dưỡng và bảo vệ tinh trùng.
• Viêm tinh hoàn do virus hay vi khuẩn. Một số trường hợp vô sinh nam do giảm sinh tinh trùng sau biến chứng viêm tinh hoàn của bệnh quai bị. Biểu mô sinh tinh bị ảnh hưởng hay bị hủy hoàn toàn có thể do tác động trực tiếp của nhiễm trùng, do hiện tượng viêm, tăng nhiệt độ hoặc do phản ứng miễn dịch sau khi hàng rào máu tinh hoàn bị phá hủy (Setcheli, 1983).
• Tinh hoàn bị nhiễm độc: các thuốc chống ung thư làm hủy hoại tế bào mầm và tế bào Leydig hoặc các thuốc kháng androgen như ma túy, thuốc hạ HA, thuốc chống trầm cảm, thuốc điều trị dạ dày. Ngoài ra, tia xạ > 600 rad sẽ tiêu diệt vĩnh viễn tế bào mầm, còn tế bào Leydig có khả năng chịu đựng cao hơn.

c-Nguyên nhân sau tinh hòan:

Có 2 hình thái: rối loạn vận chuyển tinh trùng và rối loạn di động về chức
năng tinh trùng.

– Giải phẫu: thiếu ống tinh, túi tinh hoặc một phần mào tinh hoàn, ống tinh bị ngắt quãng.
– Viêm nhiễm gây hẹp hoặc tắc mào tinh hoàn hoặc ống dẫn tinh.
– Chấn thương do phẫu thuật: làm tổn thương đến thừng tinh hoặc mào tinh hoàn, triệt sản nam

d-Không rõ nguyên nhân: 30 % các trường hợp giẩm số lượng tinh trùng không rõ nguyên nhân

5- Các yếu tố nguy cơ:

Tuổi: tuổi càng cao thì khả năng sản xuất tinh trùng càng giảm.

Rượu bia và các đồ uống chứa cồn: dùng nhiều đồ uống chứa cồn sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản, làm tinh trùng suy giảm cả về chất lượng lẫn số lượng. Bên cạnh đó cồn thường làm suy giảm chức năng sinh sản, gây nhiễm sắc thể dị thường, khiến thai nhi bị dị dạng.

Thuốc lá: Thuốc lá làm hình thành mảng bám tại các động mạch, gây cản trở lưu thông máu đến dương vật, là nguyên nhân dẫn đến liệt dương và làm tinh trùng bị suy giảm nghiêm trọng. Chất nicortin trong thuốc lá có thể gây tổn thương tinh trùng, làm giảm số lượng tinh trùng và tăng số lượng tinh trùng dị dạng.

Căng thẳng kéo dài cũng có thể giảm sản sinh tinh trùng. Tình trạng căng thẳng ảnh hưởng đến sản xuất hormon cần thiết đối với việc sản sinh tinh trùng, từ đó khiến tinh trùng suy yếu cả về chất lượng và số lượng.

Chế độ ăn uống:

Chê độ ăn thiếu chất như: vitamin A, vitamin E, một số acid béo, acid amin và kẽm,mangan, selen, canxi, đồng là yếu tố quan trọng khiến tinh trùng bị yếu cả về số lượng và chất lượng, khi đó giảm khả năng ham muốn tình dục và mức độ di chuyển linh hoạt của tinh trùng cũng bị suy giảm. Thiếu vitamin B có thể hưởng đến quá trình sinh tinh do ảnh hưởng trực tiếp lên tuyến yên và gián tiếp lên tinh hoàn (Setchell, 1983). Gần đây, nhiều quan điểm cho rằng các thức ăn hiện đại thường chứa nhiều gốc hóa học có tính estrogenic yếu, nếu tích tụ lâu ngày có thể ức chế sinh tinh. Đây có thể là một trong những nguyên nhân chính của hiện tượng giảm chất lượng tinh trùng của nam giới đang được báo động.

Rối loạn dinh dưỡng: quá béo hoặc quá gầy cũng ảnh hưởng tới quá trình sinh tinh ( vì những người này thường có rối loạn chuyển hóa và ảnh hưởng đến hormon trong cơ thể trong đó có các hormon ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh.

Tăng nhiệt độ tinh hoàn:

+Ở người, nhiệt độ ở bìu thường thấp hơn thân nhiệt khoảng 2°c. Vì vậy tinh trùng được tạo ra ở môi trường có nhiệt độ tháp hơn nhiệt độ cơ thể từ 1-2 độ.  Cơ Darto của bìu co giãn tùy thuộc nhiệt độ môi trường nhằm đảm bảo nhiệt độ tối ưu cho sự sản sinh tinh trùng. Trong trường hợp tinh hoàn không di chuyển từ bụng xuống bìu hoặc tinh hoàn ẩn, quá trình sinh tinh sẽ bị ngưng lại, các tế bào dòng tinh sẽ bị phá hủy. Trong thực nghiệm, ngưòi ta thấy cấu trúc mô học của tinh hoàn sẽ thay đổi nếu tinh hoàn không xuống bìu. Sốt trên 38,5°c có thể ức chế quá trình sinh tinh trong thời gian 6 tháng (Tổ chức Y tế Thế giới – WHO, 1987). Ngoài tác dụng ức chế sinh tinh, nhiệt độ cao có thể gây tổn thương ADN của tinh trùng.

+ Nếu nhiệt độ vùng bìu tăng cao sẽ dễ làm cho tinh trùng thoái hóa và có thể bị chết, quá tình sinh tinh cũng sẽ bị ảnh hưởng dẫn đến tỷ lệ tinh trùng dị dạng cao hơn bình thường. Một số trường hợp có thể tăng thân nhiệt ở bìu đó là: tắm nước quá nóng, xông hơi, bồn tắm nóng, ngồi yên xe phơi ngoài trời nắng, tiếp xúc thường xuyên với máy tính xách tay. Nhiệt độ khi máy tính xách tay hoạt động là trên 70 độ C, sẽ làm nhiệt độ ở vùng bìu cao hơn 3 độ C so với người bình thường. Ngồi lâu hoặc mặc quần áo bó cũng có thể làm tăng nhiệt độ bìu và làm giảm sản xuất tinh trùng.

Tiếp xúc với kim loại nặng: Nhiễm độc một số kim loại nặng như chì, cadmi và thủy ngân có thể gây giảm sinh tinh và gây vô sinh.. Các thuốc trừ sâu, diệt cỏ có thể gây ảnh hưởng lên quá trình sinh tinh. Quá trình sinh tinh trùng rất nhạy cảm với nhiều loại hóa chất có nguồn gốc công nghiệp và nông nghiệp.

Ảnh hưởng của phóng xạ:

Tinh nguyên bào trong giai đoạn phân chia rất nhạy cảm với phóng xạ, trong khi tinh nguyên bào gốc, tinh tử và tinh trùng ít bị ảnh hưởng hơn. Tuy nhiên, nếu tiếp xúc với phóng xạ cường độ cao, tất cả các loại tế bào sinh tinh đều bị ảnh hưởng có thể dẫn đến vô sinh không hồi phục. Nó có thể mất vài năm để sản xuất tinh trùng trở lại bình thường. Có một số loại bức xạ như vi sóng, tia hồng ngoại, tử ngoại, laser có tác dụng nhiệt dễ gây tổn thương các tuyến sinh sản ở nam giới. Bức xạ cũng có thể gặp ở những đồ dùng như đá cẩm thạch , đá granit cũng là yếu tố ảnh hưởng không tốt tới quá trình sinh tinh. Gần đây, có báo cáo cho rằng việc sử dụng điện thoại di động cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh trùng.

Chất Phthalat:

Phthalat là một mối nguy hại đối với cơ quan sinh dục nam giới. Phthalat làm tinh trùng bị suy yếu và giảm về số lượng, thậm chí gây ung thư tinh hoàn.

Chất phthalat thường được tìm thấy trong nước rửa tay, xà phòng thơm, sơn móng tay, các túi bọc thực phẩm, đồ chơi.

Làm việc hay luyện tập quá sức:

Làm việc hay luyện tập quá sức đều khiến nhịp độ sinh học của cơ thể bị rối loạn, khu vưc cơ quan sinh dục luôn bị nóng hơn bình thường do cường độ hoạt động quá nhiều, và đây chính là nguyên nhân khiến suy giảm số lượng tinh trùng do tuyến sinh dục cần một nhiệt độ tối ưu để sản xuất tinh trùng.

6.Điều trị:

Biện pháp không dùng thuốc.: Loại trừ các hành vi sinh hoạt không bình thường:

Loại trừ các hành vi sinh hoạt tình dục không bình thường sinh hoạt điểu độ, tạo lối sống lành mạnh, bỏ những thói quen xấu như hút thuốc lá, đình chỉ hay hạn chế những thuốc ảnh hưởng đến quá trình sinh sản, không mặc quần lót bó chặt, không ngâm vùng bìu trong nưốc ấm hoặc
nóng quá lâu hoặc nước quá nóng, cải thiện môi trường trong lao động nếu nhiệt
độ quá cao.

Phẫu thuật hoặc dùng thuốc:

Cần tìm hiểu nguyên nhân gây ra thiểu năng tinh trùng để có kế hoạch điều trị một cách có hiệu quả. Nhiều trường hợp. dùng thuốc trực tiếp hoặc can thiệp phẫu thuật có thể cải thiện nồng độ tinh trùng, ví dụ sử dụng FSH cho bệnh nhân suy tuyến yên, kháng sinh trong trường hợp nhiễm trùng, hoặc phẫu thuật trong các trường hợp tắc nghẽn.

Phần lớn các trường hợp thiếu tinh trùng là nguyên phát (vô căn), không có thuốc hoặc can thiệp phẫu thuật nào chứng tỏ có hiệu quả rõ ràng. Nhiều biện pháp y học thưc nghiệm đã được thử bao gồm: clomiphen citrat, tamoxifen, HMG, FSH, HCG, testosteron, vitamin E, vitamin C, chống oxy hóa, carnitin, acetyl –L- carnitin, kẽm, chế độ ăn giàu protein.

SÂM CAU đã nghiên cứu tại ĐH Dr. Hari Singh Gour (Ấn Độ) chứng minh Sâm cau giúp kích thích tăng ham muốn tình dục, tăng tần suất quan hệ, thời gian quan hệ tới 150%. Đặc biệt, nghiên cứu năm 2013 của tác giả Sahoo HB cùng công sự đăng trên tạp chí Y khoa Hoa Kỳ thử nghiệm thuốc thảo dược từ Sâm cau cho thấy Sâm cau làm tăng nhanh chóng nồng độ testosterone trong huyết thanh, có thể dùng để thay thế thuốc tân dược trong điều trị các chứng suy giảm khả năng tình dục. Để làm rõ những kết quả này, các nhà khoa học đã đi sâu phân tích Sâm cau và tìm ra cơ chế tác động chính là nhờ vào hoạt chất Curculigin A, một hoạt chất hiếm hoi trong tự nhiên mang đến tác dụng vừa bổ sung testosterone, vừa giúp kích thích cơ thể sản sinh ra hormone này. Thứ nhất, Curculigin A là hoạt chất có tác dụng tương tự hormone testosterone, thậm chí còn được các nghiên cứu tại Khoa Dược, ĐH. S. S. Gour, Sagar (Ấn Độ) khẳng định giúp bổ sung nội tiết tố này vượt trội rất nhiều so với sử dụng biện pháp tổng hợp. Ngoài ra, một nghiên cứu năm 2012 tại Cao đẳng G.S.G, Ấn Độ cũng chứng minh Curculigin A làm tăng số lượng và chất lượng tế bào Leydig, tăng kích thước tinh hoàn nên giúp tăng khả năng sản sinh testosterone của cơ thể rất mạnh mẽ.

Ngoài ra, Sâm cau còn được chứng minh giúp tăng cường hoạt động của tế bào Leydig của tinh hoàn – nơi sản xuất ra testosterone trong cơ thể làm tăng nồng độ testosterone một cách tự nhiên, bền vững. Đồng thời cũng giúp chống lại những bất thường về tinh trùng như: tinh trùng yếu, chưa hoàn thiện hoặc kém chuyển động…

Bên cạnh việc tăng cường testosterone trong máu thì việc duy trì một nền tảng thể lực dồi dào, bổ thận sinh tinh cũng là điều hết sức cần thiết. Và Nhung hươu Bắc Cực chính là dược liệu được khuyên dùng. Là vị thuốc y học cổ truyền quý hiếm có công năng đại bổ đứng thứ hai trong tứ đại danh dược “Sâm – Nhung – Quế – Phụ”, qua các nghiên cứu y học hiện đại, Nhung hươu chứa đến hơn 60 dưỡng chất cần thiết cho cơ thể, đặc biệt chứa hợp chất IGF-1, có tác dụng vượt trội trong việc tăng tạo máu, tăng cơ, sinh tủy, hoạt huyết, làm tăng cường sức khỏe, làm chậm lão hóa và kéo dài tuổi thọ. Người dùng Nhung hươu tốt nhất nên chọn Nhung hươu Bắc Cực với hàm lượng IGF-1 cao nhất và cũng là loại nhung tinh khiết nhất thế giới.

Đem đến một giải pháp mang tính vượt trội cho các quý ông, không chỉ bổ sung testosterone đơn thuần mà còn tăng cường sức khỏe nền tảng, Sản phẩm Sâm nhung cường lực Tuệ Linh ra đời là sự kết hợp độc đáo lần đầu tiên có mặt tại Việt Nam từ Sâm cau, Nhung hươu Bắc Cực và các thảo dược quý. Sâm nhung cường lực Tuệ Linh là một “mũi tên trúng nhiều đích” vừa giúp cải thiện thể lực toàn diện, tăng cường sức khỏe nền tảng, vừa hồi phục khả năng sản xuất testosterone nội sinh của cơ thể, cải thiện chức năng sinh lý. Từ đó nâng góp phần cải thiện chất lượng cũng như số lượng tinh trùng.