Những bằng chứng gần đây dựa trên các nghiên cứu trên động vật và nghiên cứu trên người đã cho thấy Tongkat ali có tác dụng tăng ham muốn tình dục, khả năng giao hợp, tăng nồng độ testosteron, cải thiện chức năng cương dương. Ngoài ra Tongkat ali còn có tác dụng làm mạnh xương, ngăn ngừa loãng xương và tăng hiệu suất lao động.
Tên khoa học: Eurycoma longifolia Jack., họ Thanh thất – Simaroubaceae
Tên khác: Bá bịnh, Bách bệnh, Bá bệnh, mật nhân, mật nhơn, tho nan (Tày)
Bộ phận dùng: toàn cây, chủ yếu là rễ.
Liều dùng: Theo y học cổ truyền: 8-16g/ngày dưới dạng thuốc sắc, thuốc hoàn hoặc ngâm rượu. Theo nghiên cứu lâm sàng: cao chiết Tongkat Ali 200mg – 300mg/ngày.
Công năng, chủ trị: Bổ khí huyết, ôn tì thận. Chủ trị: Khí huyết lưỡng hư, cơ thể yếu mệt, thiếu máu, ăn uống kém, khó tiêu, các trường hợp sinh dục yếu, dương suy, tảo tiết (Theo Dược điển Việt Nam IV bản bổ sung)
Theo cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam tập I: Tongkat ali có tác dụng tăng dục. Thân và rễ Tongkat ali làm tăng lượng testosteron trong huyết thanh động vật, rễ làm tăng testosteron nhiều hơn thân cây [3].
Tác dụng tăng nồng độ testosteron (Ứng dụng như một liệu pháp thay thế testosteron)
Hội chứng thiếu testosteron (TDS) được đặc trưng bởi nhiều triệu chứng, bao gồm giảm ham tình dục, tăng khối lượng mỡ, mệt mỏi, rối loạn chức năng cương dương hoặc loãng xương, và có tới 80% nam giới sẽ trải qua một trong các triệu chứng này. Sự suy giảm mức độ testosteron trong huyết thanh phụ thuộc tuổi tác, có mối liên quan chặn chẽ với các bệnh như béo phì, hội chứng chuyển hóa, tiểu đường hoặc cao huyết áp. Cách thông thường để điều trị hội chứng thiếu testosteron là liệu pháp thay thế testosteron (TRT). Tuy nhiên bên cạnh những hiệu quả mà liệu pháp thay thế này mang lại, đã có nhiều tác dụng phụ đáng kể đã được mô tả, và việc chống chỉ định tuyệt đối của liệu pháp thay thế testosteron trên bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt (PCA) vẫn còn là vấn đề gây tranh luận [4].
Eurycoma longifolia nổi lên như là một dược liệu thay thế tự nhiên cho liệu pháp thay thế testosteron và đã được chứng minh có tác dụng khôi phục lại mức testosteron bình thường trong huyết thanh, cải thiện đáng kể sức khỏe tình dục, đem lại lợi ích tích cực trên sức khỏe xương và tình trạng thể chất của bệnh nhân. Ở nồng độ điều trị, không có tác dụng phụ đáng kể nào của Tongkat ali đã được quan sát. Do đó, Tongkat ali có thể là một dược liệu an toàn thay thế cho liệu pháp thay thế testosteron [4].
Có nhiều cơ chế giải thích cho tác dụng làm tăng testosteron huyết thanh của Tongkat ali
- Các peptid trong dịch chiết nước rễ Tongkat ali được chứng minh là làm tăng cường sinh tổng hợp androgen (Ali & Saad, 1993) [5]. Một pepid có hoạt tính sinh học (4,3 kDa) được phân lập từ chiết xuất nước Tongkat ali, có thể làm tăng nồng độ testosteron, tăng số lượng và khả năng vận động của tinh trùng trong mô hình động vật (Sambandan et al,. 2006) [6]
- Low et al. (2013a) chỉ ra hợp chất quassinoid chính (eurycomanon) trong chiết xuất rễ Tongkat ali làm tăng cường sản xuất testosteron bằng cách ức chế các enzym phosphodiesterase và aromatase [7]. Pihie (2004) chỉ ra Tongkat ali làm tăng mức cAMP, do đó tăng cường sử dụng glucose, điều này giải thích cho tác dụng làm tăng cường năng lượng của Tongkat ali [9]. Trong một nghiên cứu gần đây (Low et al., 2013b), sử dụng các phần phân đoạn giàu quassinoid giàu của Tongkat ali làm thúc đẩy tổng hợp testosteron và tăng mức LH và FSH nhưng làm giảm estrogen trong huyết tương. Do đó, việc làm giảm estrogen sẽ dẫn đến sự tăng hoạt tính của các gonadotropins LH và FSH và kết quả là làm tăng testosteron [8].
- Erasmus (2013) đã chỉ ra dịch chiết Tongkat ali ở nồng độ 50 mcg/mg tăng sản xuất testosteron 4% bởi các tế bào TM3-Leydig in vitro. Kết quả này cũng phù hợp với quan điểm cho rằng chiết xuất từ rễ E. longifolia phải được xem như chất “duy trì” hoặc “phục hồi” testosterone bằng cách giải phóng testosteron từ globulin liên kết với hocmon giới tính (sex hormone-binding globulin – SHBG) (Chiang et al., 1994;. Talbott et al, 2013). Ý tưởng này có thể được hỗ trợ bởi dữ liệu mới đây của Henkel et al. (2013) cho thấy rằng điều trị với 400 mg chiết xuất Tongkat ali mỗi ngày trong 5 tuần dẫn đến giảm nồng độ của SHBG.
Tác dụng trên hệ thống sinh sản
Khả năng sinh sản kém có thể do nhiều nguyên nhân như mất cân bằng nội tiết tố và điều trị với testosteron giúp cải thiện tỷ lệ sinh ở các đối tượng có khả năng sinh sản tự phát trong một nghiên cứu mù đôi. Hiệu quả của Tongkat ali trong việc làm giảm các tác dụng ức chế của estrogen trên các tế bào sinh tinh đã được chứng minh, nơi số lượng tế bào sinh tinh và tỷ lệ tinh trùng di động ở nhóm điều trị với Tongkat ali và nhóm kết hợp điều trị Tongkat ali với estradiol cho thấy làm tăng đáng kể so với nhóm điều trị bằng estradiol. Điều này chứng tỏ tác dụng bảo vệ và cải thiện của Tongkat ali. Tongkat ali có thể có tác dụng khắc phục hậu quả khi thừa estrogen hay thiếu testosterone là nguyên nhân gây vô sinh (Tambi & Imran, 2010 [10]; Wahab et al, 2010 [11]). Trong thực tế, ở chuột cái gây chu kỳ động dục không đều và u nang, điều trị bằng chiết xuất E. longifolia giàu quassinoid tiêu chuẩn hóa (TAF 273) giúp cải thiện các rối loạn sinh sản (Abdulghani et al., 2012 [12]).
Tác dụng cải thiện sức khỏe sinh sản của Tongkat ali cũng đã được chứng minh ở người. Trong một nghiên cứu điều tra 75 nam giới bị vô sinh không rõ nguyên nhân, bổ sung Tongkat ali 200 mg/ngày giúp cải thiện các thông số tinh dịch: tăng thể tích tinh dịch, nồng độ tinh trùng, tăng tỷ lệ hình thái tinh trùng và khả năng vận động của tinh trùng bình thường (Tambi & Imran, 2010 [10]). Chiết xuất nước Tongkat ali tiêu chuẩn hóa (Physta®) cải thiện đáng kể chất lượng tinh trùng ở những bệnh nhân này, cho phép 11 trường hợp (14,7%) có thai tự phát. Chiết xuất Tongkat ali cũng được chứng minh là làm cải thiện thể tích tinh dịch và sự vận động của tinh trùng (Ismail et al, 2012 [13]).
Tác dụng trên chức năng cương dương, sức khỏe tình dục và chất lượng cuộc sống
Tongkat Ali đã được sử dụng theo y học cổ truyền như là một thuốc kích thích tình dục trong nhiều thế kỷ qua. Kể từ khi phát hiện ra công dụng này của Tongkat ali, nhiều nhà khoa học đã tiến hành nghiên cứu để xác minh. Do đó, tác dụng của Tongkat ali là một chất kích thích tình dục đã được thử nghiệm trong một số nghiên cứu trên chuột đực.
Trong một nghiên cứu dựa vào sự hiểu biết, quan niệm và thực hành liên quan đến rối loạn chức năng cương dương, Tongkat ali đã được công nhận bởi nam giới châu Á như là một phương thuốc truyền thống trong việc ngăn ngừa hoặc điều trị rối loạn chức năng cương dương (Low et al., 2002 [14]). Ismail et al. (2012) tiến hành thử nghiệm lâm sàng trong 12 tuần ghi lại điểm số ham muốn tình dục của các đối tượng dùng chiết xuất nước Tongkat ali tiêu chuẩn hóa gọi là Physta®, cho thấy làm tăng đáng kể giữa tuần 6 và 12 so với giả dược (P <0,001). Hơn nữa, có sự cải thiện đáng kể trong sự thỏa mãn tình dục sau 12 tuần điều trị (P = 0,001) đã được ghi nhận [13].
Trong một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên trên 26 đối tượng, cũng dùng chiết xuất nước Tongkat ali tiêu chuẩn hóa (Physta®) 200mg/ngày trong 3 tháng cho nam giới rối loạn chức năng cương dương nhẹ (Udani et al., 2011), kết quả cho thấy sau 12 tuần sử dụng, các thông số Điểm số chức năng cương dương (Erection Hardness Scale (P = 0.012), Điểm số đánh giá sức khỏe tình dục nam giới (Sexual Health Inventory for Males) (P = 0.03) và Điểm số triệu chứng nam giới lão suy (Ageing Male Symptom Score) (P = 0.047) được cải thiện [15].
Một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên, mù đôi, song song, có đối chứng giả dược được thực hiện để điều tra bằng chứng lâm sàng của Eurycoma longifolia ở nam giới. Nghiên cứu trong 12 tuần trên 109 nam giới trong độ tuổi 30- 55 tuổi được điều trị với 300mg chiết xuất nước E. longifolia (Physta®) hoặc giả dược. Kết quả được đánh giá bởi các chỉ tiêu chính là Chất lượng cuộc sống điều tra bằng Bộ 36 câu hỏi SF và sự thỏa mãn tình dục được điều tra bằng Chỉ số quốc tế về chức năng cương dương (International Index of Erectile Function – IIEF) và Bộ câu hỏi sức khỏe tình dục (Sexual Health Questionnaire – SHQ); Phân tích chất lỏng tinh dịch (Seminal Fluid Analysis – SFA), khối lượng mỡ và các thông số an toàn. Phân tích ANOVA đo lặp lại được sử dụng để so sánh những thay đổi trong các chỉ tiêu cuối nghiên cứu. Nhóm dùng Mật nhân làm cải thiện đáng kể về mặt chức năng thể chất của SF-36, từ tuần đầu tiên đến tuần 12 so với nhóm dùng giả dược (P= 0,006) và giữa một nhóm ở tuần 12 (P=0,028). Nhóm dùng Tongkat ali cho thấy điểm cao hơn trong vùng chức năng cương dương ở IIEF (P<0,001), ham muốn tình dục (tăng 14% tới tuần 12), sự vận động của tinh trùng tăng 44,4%, và thể tích tinh dịch tăng 18,2% ở cuối đợt điều trị. Những người có BMI ≥ 25 kg/m2 được cải thiện đáng kể trong làm giảm khối lượng chất béo (P=0,008). (Shaiful Bahari Ismail và cs 2012) [21]
Một đánh giá tổng quan hệ thống và phân tích meta các thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng cho thấy Tongkat ali có hiệu quả lâm sàng trong chức năng cương cứng [22].
Tambi và cs (2012) [23] đã chỉ ra rằng dùng chiết xuất nước Tongkat ali 200mg/ngày sau 1 tháng giúp cải thiện đáng kể điểm số nam giới lão suy (Ageing Male Score-AMS) ở đối tượng thiểu năng sinh dục. Trước điều trị có 10,5% bệnh nhân không có bất kỳ phàn nàn nào dựa vào đánh giá điểm AMS và 35,5% bệnh nhân có mức testosteron bình thường, sau điều trị, 71,7% bệnh nhân báo cáo là không có phàn nàn nào dựa vào điểm AMS và 90,8% bệnh nhân có mức testosteron trở về bình thường.
Talbott và cs (2013) [24] thực hiện một nghiên cứu lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng giả dược trên 32 người đàn ông và 32 phụ nữ. Kết quả cho thấy những cải tiến đáng kể trên các đối tượng stress vừa phải. Tất cả các thông số tâm trạng, chẳng hạn như căng thẳng, giận dữ và bối rối, cải thiện đáng kể. Điều này được cho là do những thay đổi trong nội tiết tố như nồng độ testosteron tăng và nồng độ cortisol giảm dẫn đến cải thiện đáng kể tỉ lệ cortisol/testosteron ở nhóm dùng Tongkat ali.
Như vậy, Tongkat ali cải thiện chất lượng cuộc sống bằng cách cải thiện sức khỏe, hoạt động thể chất và sức khỏe tinh thần, tác dụng chống lão hóa thể hiện ở việc cải thiện AMS, tăng sinh lực và cải thiện tâm trạng bằng cách làm giảm bớt sự lo lắng, tất cả các tác dụng mà được cho là do bổ sung testosteron. Cùng với đó, dựa trên những phát hiện hiện tại, dường như Tongkat ali có thể là một thuốc điều trị thay thế an toàn hơn và rẻ hơn cho nam giới có tuổi đối với những tác động tiêu cực của thiếu testosteron [4].
Tác dụng của Tongkat ali trên xương
Loãng xương là bệnh thường gặp ở người cao tuổi và có mối liên quan với chứng thiếu testosterone ở nam giới. Yếu xương là kết quả của suy sinh dục hoặc thiếu androgen và hậu quả gãy xương đã trở thành một trong những nguyên nhân chính gây bệnh tật và tử vong ở nam giới cao tuổi, ở Hoa Kỳ báo cáo 1,5 triệu người trên 65 tuổi phải chịu đựng căn bệnh này. Testosterone trực tiếp ức chế sự hình thành tế bào hủy xương và sự hủy xương. Loãng xương xảy ra khi tỷ lệ tiêu xương cao hơn sự hình thành xương. Để điều trị loãng xương, liệu pháp thay thế testosteron (TRT) là một trong những sự lựa chọn được đưa ra đối với nam giới thiếu androgen [4].
Trong một nghiên cứu của Shuid et al. (2011b), bổ sung Tongkat ali ở chuột đực bị thiến, mô hình động vật bị loãng xương do thiếu testosterone, ngăn chặn đáng kể mất canxi từ xương [16]. Saadiah Abdul Razak et al., 2012 cũng chứng minh một liệu pháp kết hợp testosterone và Tongkat ali giúp cải thiện sức mạnh của xương ở chuột bị thiến khi điều trị đơn độc hoặc kết hợp [17].
Tongkat ali cũng được chứng minh là làm tăng sản xuất nitric oxid và có thể ảnh hưởng lên xương. Nitric oxid được chứng minh là thúc đẩy sự hình thành xương và giảm tiêu xương. Hoạt tính của nitric oxid được “điều hòa lên” bởi estradiol. Tăng mức testosteron có thể dẫn đến có thể dẫn đến tăng mức oestrogen và do đó làm tăng hoạt tính NO, nhờ đó mà ngăn chặn tiêu xương và loãng xương [4].
Hơn nữa, hoạt tính của tế bào hủy xương tăng lên và hoạt tính của tế bào tạo xương giảm đi trong stress oxy hóa, mặt khác Tongkat ali có hoạt tính chống oxy hóa, đóng vai trò quan trọng trong dọn gốc tự do [4].
Tác dụng của Tongkat ali trên hiệu suất lao động
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh Tongkat ali có tác dụng tăng hiệu suất lao động. Hamzah & Yusof (2003) [18] đã thử nghiệm trên 14 nam giới trưởng thành khỏe mạnh, dùng 100mg chiết xuất nước Tongkat ali hoặc giả dược và tham gia chương trình rèn luyện cường độ mạnh trong 8 tuần. Ở cuối nghiên cứu, nhóm dùng Tongkat ali tăng sức mạnh cơ lên 6,78%, và các đối tượng này có khối lượng cơ nạc tăng 2,77% so với nhóm giả dược. Một nghiên cứu khác trên 31 phụ nữ trung niên độ tuổi từ 45-59 dùng 100mg chiết xuất Tongkat ali, cho thấy tăng sức mạnh cơ bắp khi so sánh với nhóm dùng giả dược (Sarina et al., 2009) [19].
Nghiên cứu trên 30 nam giới và 12 nữ giới hoạt động thể chất (độ tuổi từ 57-72) được bổ sung 400mg chiết xuất Tongkat ali mỗi ngày trong 5 tuần. Sau điều trị, nồng độ hemoglobin, testosterone, và dihydroepiandrosteron, tỷ lệ testosterone toàn phần/cortisol, sức mạnh cơ ở nữ giới thấp hơn nam giới. Hematocrit và số lượng hồng cầu ở nam giới tăng nhẹ nhưng cao hơn đáng kể so với ở nữ giới. Kết quả điều trị là làm tăng đáng kể nồng độ testosteron toàn phần và tự do và sức mạnh cơ ở cả nam giới và nữ giới [20].
Ý kiến của bạn